REKOLTE ÇAKILDI
Rekolte çakıldı. Piyasalar rekor fiyatlar için geri sayımda! İhracat gerçekleşmeleri bir önceki yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında miktarda düşüşü ortaya çıkardı.
2025 yılının Ocak-Temmuz döneminde; ülkemizden 161 bin 756 ton fındık ihracatı gerçekleştirilerek 1 milyar 348 milyon 390 bin dolar tutarında döviz girdisi elde edildi. Söz konusu ihracat gerçekleşmeleri bir önceki yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında miktarda yüzde 5, değerde ise yüzde 2 oranında düşüş gerçekleşti.
İLK 7 AYDA 116 ÜLKEYE İHRACAT YAPILDI
DKİB Fındık ve Fındık Mamulleri Sektör Komitesi Başkan Yardımcısı Sebahattin Arslantürk konuya ilişkin değerlendirmesinde; yılın ilk 7 ayında ülkemizden 116 farklı ülkeye ihracat yapıldığını belirterek, en çok ihracat yapılan ilk 5 ülkenin sırasıyla Almanya, İtalya, Fransa, Polonya ve İspanya olduğunu ifade etti.
Arslantürk, eylül ayında başlayan fındık ihraç sezonunun 11 aylık döneminde 296 bin 289 ton fındık ihracatı karşılığında 2 milyar 439 milyon 374 bin dolar tutarında döviz girdisi sağlandığını belirtti. Arslantürk, gerçekleştirilen ihracatta; önceki yılın aynı ayı ile kıyaslandığında miktar bazında yüzde 4 değer bazında ise yüzde 12 oranında bir artış yaşandığını aktardı.
49 BİN 345 TON İHRACAT, 434 MİLYON 75 BİN DOLARLIK GELİR!
Trabzon’dan yapılan fındık ihracatı hakkında da bilgi veren Arslantürk; “2025’in ilk 7 ayında Trabzon’dan yapılan 49 bin 345 ton fındık ihracatı karşılığında 434 milyon 75 bin dolarlık döviz girdisi sağlandığını, bir önceki yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında ihracat miktarında yüzde 4, değerde ise yüzde 2 oranında düşüş yaşandığını belirtti. Fındık ihracatında Trabzon ilinin 1 inci sırada yer aldığını belirten Arslantürk, 2025 yılı Ocak-Temmuz aylarında ülkemizden gerçekleştirilen fındık ihracatının yüzde 32’lik kısmının tek başına Trabzon ili tarafından gerçekleştirildiğini ifade etti.
2024/2025 ihraç sezonunun 11 aylık döneminde ise Trabzon’dan 86 bin 90 Ton karşılığı 762 milyon 569 bin dolarlık ihracat yapıldığını belirten Arslantürk önceki sezonun aynı dönemine göre miktarda yüzde 14, değerde ise yüzde 25 oranında artış yaşandığını dile getirdi.
REKOR SEZON GELİYOR
2025 fındık sezonu öncesinde sektörün tüm aktörlerini olağan dışı koşullara karşı uyaran Arslantürk, düşük rekolte ve yüksek talep nedeniyle fiyatların hem TL hem de döviz bazında tarihi zirvelere ulaşabileceğini belirtti.
Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği tarafından son üç sezondur açıklanan rekolte tahminlerinin gerçekleşen rakamlara oldukça uzak kalması nedeniyle söz konusu kurum tarafından açıklanan 601 bin tonluk rekolte tahmininin piyasada güvenilir bulunmadığını ve ihtiyatla karşılandığını ifade eden Arslantürk, yapılan gerçekten uzak açıklamalara rağmen fındık arzında ciddi bir daralma yaşanmasına kesin gözüyle bakıldığını aktararak; “Fındık fiyatı 200 TL’den başlayıp, hızlı bir şekilde 300 TL’ye kadar gidebilir. 2014 fındık sezonunda 8 dolar seviyesine kadar çıkan fiyatın, bu sezon 10 doların üzerine çıkması ve Türk lirası karşılığının da buna göre şekillenmesi çok güçlü bir ihtimal” diye konuştu.
TMO’NUN ROLÜ VE PİYASADAKİ BELİRSİZLİK
Serbest piyasada alivre fiyatların 200 TL ve üzerine çıktığına dikkat çeken Arslantürk, TMO’nun bu aşamada açıklayacağı 180-185 TL seviyelerindeki taban fiyatın piyasada karşılık bulmayacağını vurguladı. “TMO, piyasaya yön vermek istiyorsa yüzeysel ama dikkat çekici bir açıklama yapmalı. Rekolte ortada, piyasayı izliyoruz, gerekirse müdahale ederiz denmesi piyasayı dengeleyecek yegâne hamledir” diye konuştu.
TÜRKİYE, DÜNYA FINDIK ÜRETİMİNDE HÂLÂ LİDER
Arslantürk; “FAO verileri çok net. 2012-2021 yılları arasında dünya fındık üretim alanları 437.000 hektar artarken, bu artışın %72,3’ü yani 316.000 hektarı Türkiye’den geldi. Yıllardır dile getirilen “fındık fiyatları artarsa diğer ülkeler üretimi artırır, Türkiye üstünlüğünü kaybeder” görüşlerinin aksine, Türkiye üretim alanı liderliğini korudu. Dünya üretimi büyürken, en büyük payı yine biz aldık. Karadeniz bu süreçte liderliğini daha da güçlendirdi” dedi.Geleceğe yönelik öngörülerini de paylaşan Arslantürk; “2035 yılına kadar dünya fındık üretim alanlarının 1.170.000 hektara ulaşmasının beklendiğini, bu üretimin %70’inin yani 820.000 hektarının yine Türkiye’den ve özellikle Karadeniz’den karşılanacağını” ifade etti.
VERİMLİLİKTE DÜŞÜŞ ALARM VERİYOR
Arslantürk, Türkiye ve dünya genelinde 2012-2021 döneminde dekara 100 kg’ın üzerinde olan verimliliğin son yıllarda 100 kg seviyelerine gerilediğine dikkat çekti. İklim değişikliği ve artan girdi maliyetlerinin üretimde verimliliği olumsuz etkilediğini vurgulayan Arslantürk, alan bazlı desteklerin enflasyon karşısında yetersiz kaldığını belirtti. Verim ve kaliteyi artıracak, rekabet gücü yüksek sürdürülebilir üretim modellerinin acilen devreye alınması gerektiğinin altını çizen Arslantürk, bu hedefe ulaşmak için Bakanlıkların ivedilikle tarım ürünlerinde sürdürülebilirliği sağlayacak ve üreticiyi verimli, kaliteli üretime teşvik edecek politikaları uygulamaya koymasının elzem olduğunu ifade etti.
Maçka Haber Merkezi
Ali TİRİTOĞLU
