Muhammed Hüseyin Şehriyar (1906-1988)

            Muhammed Hüseyin Şehriyar (1906-1988)

Seyid Muhammed Hüseyin Behçet-Tebrizi ,  1906, Tebriz - 18 Eylül 1988, Tahran, şiirlerinde kullandığı Şehriyar mahlası ile tanınan İran Azerisişairdir. Şehriyar, şiirlerini hem Azerbaycan Turkcesinde ve hem de Farsça olarak yazmıştır.

İran Türklerinden olan Şehriyar, 1906´da Tebriz´de doğdu. Babası Mirismail Ağa Hoşgenabî, bir avukattı. İlk öğrenimini doğduğu şehirde tamamlayan şair, Medrese-i Talibiye´de aldığı Arapça ve Arap edebiyatı eğitiminin yanı sıra, Fransızca öğrendi. 1921 yılında Tahran´a gelerek Dar-ül Fünun okulunda tıp eğitimi almaya başlar. 1924 yılında aşkının peşinden Horasan´a gider. 1935yılında Tahran´a geri dönerek İran Ziraat Bankasında çalışmaya başlar.

Şehriyar 1929 yılında önsözünü dönemin bilinen şairlerinden olan Bahtiyar, Nafisi ve Muhammed Tagi Bahar´ın yazdığı ilk şiir kitabını neşreder. Şiirlerinde şair Hafız, Sadi, Fuzûlî, M.P. Vaqif, M.E. Sabir ve s.-den etkilenmeler mevcut olan şair, ana dilinde kaleme aldığı Heyder Babaya Salam şiiri ile Türkiye´de veSovyetler Birliği´ndeki Türk Cumhuriyetlerinde de büyük bir üne kavuştu.

1951 yılında Haydar Babaya Selam şiir kitabını yayımladı. (Haydar Baba, köyünün üstünde kurulu olduğu dağın adıdır.)

Şehriyar İran´da 1979 yılında yapılan İslam devrimini destekledi.

Tahran´da Mehr hastanesinde akciğer iltihabı ve kalp yetersizliğinden 18 Eylül 1988 yılında vefat eden şairin ölüm günü, O´nun anısına, İran´da Milli Şiir Günü olarak kutlanmaktadır.

Şehriyar Azerbaycan Türkçesiyle şöyle demiş:

Türkün dili t?k, sevgili ist?kli dil olmaz.

Özg? dile qatsan, bu ?sil dil ?sil olmaz.

Haydar Baba´ya Salam, Tebriz, 1951;

Yad-i ez Heyder Baba, Tahran 1964;

Seçilmiş Eserleri, Bakı, 1966;

Divan-ı Türkî Tebriz, 1992;

Yalan Dünya, Bakı, 1993;

Tüm Eserleri (4 cilt), Tahran,1971

Heyder Babaya Selam şiiri 76 dile çevrilmiş, Azerbaycan´da ve Türkiye´de bu şiire nazireler yazılmıştır.

/p>